Kierownictwo duchowe nie jest konieczne do zbawienia. Nie zmienia to jednak faktu, że jest niezwykle przydatne w rozwoju życia duchowego, a nawet nieraz wydaje się konieczne w szczególnych momentach życia. Wielu ludzi potwierdza skuteczność kierownictwa i nie wyobraża sobie bez niego pełnego rozwoju w dziedzinie rozeznawania, modlitwy czy radzenia sobie z problemami duchowymi. Niezaprzeczalnym faktem jest to, że kierownik duchowy powinien podchodzić do człowieka całościowo i to właśnie w ramach kierownictwa rozwiązywane są najważniejsze kwestie i problemy życiowe. Chciałbym podać kilka zalet korzystania z kierownictwa duchowego.
Po pierwsze kierownictwo duchowe pozwala odkryć i budować system wartości według których chcemy żyć. Dla wielu ludzi wierzących życie według własnych przekonań i wiary nie jest wcale takie łatwe. Nie potrafią się odnaleźć w środowiskach, które ignorują rzeczywistość nadprzyrodzoną lub są wrogo nastawione do wiary i Kościoła. Zdarza się, że spotkanie z kierownikiem to jedyna przestrzeń, gdzie można otwarcie i bez obaw rozmawiać o swojej wierze, o relacji z Bogiem, a także o trudnościach i zmaganiach jakie niesie ze sobą życie prawdziwie chrześcijańskie. Wiele razy, kiedy ktoś przechodzi przez trudności, traci z oczu to, kim jest i jakie sprawy, są dla niego ważne. Kierownictwo duchowe pozwala na spojrzenie w głąb siebie i bycie bardziej uważnym na swoje zachowania, nawyki i wybory. To dzięki rozmowie duchowej penitent często po raz pierwszy odkrywa swój system wartości, jest w stanie go zweryfikować i poddać obiektywizacji w świetle Słowa Bożego i nauczania Kościoła. Dzięki temu ponownie zaczyna z zapałem angażować się w rzeczy, które są dla niego ważne (rodzina, modlitwa, wspólnoty kościelne, korzystanie z sakramentów). Kierownictwo duchowe pomaga w nadawaniu sensu własnemu życiu, a odkrywanie własnych wartości jest pocieszające i daje poczucie sprawczości.
Drugą korzyścią płynącą z kierownictwa jest doświadczenie nadprzyrodzonego działania łaski i nawiązywanie kontaktu z Bogiem. Towarzyszenie duchowe skupia się na Bogu i wierze jako na głównej sile sprawczej w życiu. Dzięki nadprzyrodzonemu charakterowi spotkania z Jezusem w ramach kierownictwa, możemy osiągnąć o wiele więcej, niż bylibyśmy w stanie zrobić sami. Przyjaźń z Bogiem i drugim człowiekiem, który dzieli się wiarą w tego samego Boga dodaje otuchy i nadziei na lepsze. Już samo dzielenie się swoim wnętrzem i doświadczeniem duchowym buduje człowieka i rodzi w nim wdzięczność za przynależność do Kościoła.
Kierownictwo duchowe ma także charakter głęboko terapeutyczny. Pozwala na uporządkowanie uczuć i często jest jedynym sposobem na pozbycie się negatywnych i przygnębiających myśli. W ramach procesu formacyjnego penitent uczy się skupiania na rzeczach realnych. Łaska działa bowiem tylko tu i teraz. Dobry kierownik pomaga penitentowi żyć aktualnymi sprawami. Potrafi go przekonać, że zatrzymywanie się na przeszłości nie pozwala na prawidłowy rozwój, a wybieganie w przyszłość może być źródłem niepotrzebnych lęków. Pomaga to penitentowi pozostać w chwili obecnej, zamiast skupiać się na rzeczach, które nigdy się nie zdarzą lub do których nie ma już powrotu. Kierownictwo duchowe okazuje się wspaniałym lekarstwem dla ludzi, którzy się zamartwiają i tracą nadzieję na lepsze. Taka postawa pozwala na prowadzenie życia w pełni świadomego, a tylko takie warte jest przeżycia.
W ramach rozmów duchowych wielu ludzi odzyskuje także spokój wewnętrzny. Ludzie, którzy decydują się na kierownictwo duchowe, często mają problem ze znalezieniem poczucia spokoju w sobie. Może to być spowodowane traumatycznymi wydarzeniami lub po prostu okolicznościami, w których przyszło im żyć. Kierownik duchowy powinien pomóc uwolnić się penitentowi od bólu lub traumy, zachęcając go do pracy wewnętrznej i modlitwy. Powinien go pouczyć, że to Bóg jest zdolny przemienić go w nowego człowieka, który żyje według ducha a nie według ciała. Dobrze poprowadzona rozmowa duchowa przywraca spokój wewnętrzny i optymizm w patrzeniu na swoje życie i przyszłość.
Kolejną korzyścią z kierownictwa jest budowanie zaufania z kierownikiem na jasnych zasadach. Zdarza się, że relacja z kierownikiem duchowym stanowi punkt wyjścia do budowania zdrowych relacji z innymi. Okazywana życzliwość i empatia sprawiają, że zaczynamy przejmować dobre cechy od swojego kierownika. W naszym zachowaniu zachodzi pozytywna zmiana i jesteśmy w stanie wejść na nowy poziom budowania zdrowych relacji z innymi ludźmi. Towarzyszenie duchowe pomocne jest w procesie przebaczenia, radzenia sobie z trudnymi ludźmi i przeżywania straty.
Wreszcie należy podkreślić, że korzystanie z kierownictwa duchowego uczy niezwykle praktycznych rzeczy w prowadzeniu życia duchowego. Zacząć należy od umiejętności nazywania i radzenia sobie z uczuciami, dzięki któremu możliwe jest rozeznawanie natchnień i pragnień. Kierownik duchowy powinien także uczyć różnych rodzajów modlitwy, proponować lekturę duchową, wyjaśniać na czym polegają rozproszenia i trudności na modlitwie. Jednocześnie podaje zasady rozeznawania woli Bożej i uczy wytrwałości w podejmowaniu trudu życia według własnego powołania.
W centrum tych umiejętności zawsze powinna stać Osoba Jezusa Chrystusa – Najlepszego Mistrza. Tak rozumiane kierownictwo przyczynia się do lepszego zrozumienia siebie, buduje poprawny obraz Boga i skłania do rozwoju, a dzięki temu przyczynia się do naszego zbawienia.
***
Penitent: Chciałbym wejść na drogę samodoskonalenia i wzmocnić własne ego, dlatego przyszedłem na kierownictwo.
Kierownik: Smutna jest sytuacja człowieka, który posiada wspaniałe cnoty ludzkie, a absolutnie brak mu wizji nadprzyrodzonej: gdyż cnoty bardzo łatwo będzie wykorzystywał jedynie dla swych celów.
